Urte beteko lana laburbiltzen

Egilea: Ander Elorza, Komunikazio arduraduna

Kooperarock proiektuak, DSS2016EUk sustatuta eta Mondragon Unibertsitateak, LANKIk eta Teatro Paraíso Antzerkiak garatuta, urte bateko lan kooperatiboari amaiera bikaina eman dio Teatro Paraíso Antzerkiak burututako lan eszenikoaren estrenaldiarekin, Donostian Abenduaren 27an.

 

Kooperarock artearen bidez kooperatibismoaren balioak sozializatzeko helburua duen ekimena da. Bi noranzkoko proiektu honetan edukiak eta edukitzailea elkarrengan eragin egiten dute, hau da, sortzeko era kooperatibista da eta sortutako arteak kooperatibismoaren balioak errespetatzen ditu.

2016ko urtarrilean hasitako lehenengo fasearen ondoren, non Mondragon Unibertsitateko LANKI ikasketa kooperatiboen institutuak kooperatibismoaren funtsezko balioak sakonki aztertu dituen, Teatro Paraíso Antzerkiak proiektuaren ondare eta lekukoa hartu du Artearen bidez balio hauek sozializatzearren. 40 urteko ibilbideak eta gazte eta haurrentzako antzerkian eta Hezkuntza Artistikoan eta Ikusleen Sorkuntzan eta Garapenean garatutako eginkizun erreferentzialak DSS2016EUk agindutako lanaren kalitatea bermatzen dute.

Horrela, Arabako konpainiak Kooperarock proiektuari eginiko ekarpenak bi ardatz desberdin baina osagarri hartuta landu dira: antzerki lan original baten sorkuntza eta Hegoalde eta Iparraldeko 5 ikastoletan bitartekaritza artistikoaren esku-hartzea.

Eginkizun honetarako, Teatro Paraíso Antzerkiak bi talde sortu ditu, diseinaturiko lan ardatzekin bat eginez: talde artistikoa eta bitartekaritza taldea, biak neurri batean DSS2016EUko KIMU proiektuan parte hartu duten eta horretarako formakuntza berezia jaso duten Euskadi eta Nafarroako artista gazteek osatuta daude.

Bitartekaritzaren haria

Zuriñe Fernández, Javier Napal “Nano”, Itziar Urretabizkaia eta María Fdez. de Viana “Meri” ikasleei kooperatibismoaren balioak helarazi dieten bitartekariak izan dira, arte biziekiko hurreratze ezberdinen bitartez kasu honetan. Bi modu ezberdinetan egin dute hori: Arrasateko Arizmendi ikastolan burututako “Kooperazioa eta giza-jarduera” izena duen talde esku-hartze baten bidez eta Iparraldeko eta Hegoaldeko lau ikastoletan  sorkuntza artistikoan kooperazioa nola gauzatzen den aztertzen duen proiektu pertsonal baten bidez. Parte hartu duten ikastolak honako hauek izan dira: Kirikiño Ikastola – Bilbao-, San Prudencio – Vitoria-Gasteiz-,  Amara Berri – Donostia-, eta Arberoa Ikastola – Iparralde-.

3., 4. eta 5. mailako 437 ikaslek hartu dute parte proiektu honetan, non talde artistikoaren lan eszenikoan eragina izan duten ideiak, hausnarketak eta emozioak ondorioztatu diren; proiektuaren erronketako bat sorkuntza prozesuan ikasleak sartzea izan baita.

Sorkuntzaren Haria

Maxi Rodríguez antzerkigile eta gidoilaria buru izanik; Amaia Salazarrek, Maitane Goñik, Aitor de Kintanak eta Ander Basalduak osatutako talde artistikoak, Ikerne Jiménez eszenografoak eta Sergio López de Landache perkusionistak abenduaren 27an 17:30tan Donostian Gazteszenan aurkeztu zen lan eszenikoa garatu dute. Ondare kooperatiboa ardatz hartuta sortutako material tematiko eta dramatikoa da.

Antzerki lan dinamiko eta poetiko honetan jatorri ezberdineko lau pertsonaiek elkar aurkitu eta aurre egiten diote. Bere ezberdintasunak aukera bilakatu daitezkela konturatuko dira elkarren osagarri izan ahal baitira. Hori dela eta, proiektu kooperatibo bat sortzea erabakitzen dute, non elkarrekin egindako lana, banakako ahalegina eta elkarri laguntzearen garrantzia aztertzen duten.

Garapen eszeniko sakon baten ostean, orain dela gutxi Arabako ikasle batzuen aurrean antzerki lana aurkeztu dute frogatze prozesuaren barne. Ikasle hauek “Antzerkia eskolara heltzen da” proiektuaren 32. kanpainan parte hartu dute. Proiektu hau Arabako Foru Aldundiak sustatzen du eta 2081 ikasleek, 125 irakasleek eta 30 eskolek gozatu dute esperientzia honetaz, bere iritziak, hausnarketak eta obrari izenburua emanez.

Ondarea

Kooperarocken lanaren emaitza diziplinarteko proiektu globala da. Honek ondare lez honako elementu hauek utziko ditu: bitartekaritza taldearen esperientzietan oinarritutako gida didaktikoa; Adrián Ruiz de Hierro egindako argazkien erakusketa ibiltaria, abenduaren 15ean eta 16an aurkeztu zena Arrasaten antzerki lanaren aurre-estreinaldian; Ander Elorzak gauzatutako prozesuaren ikus-entzunezko dokumentazioa bi kapituluetan banatuta; eta, noski, antzerki lana, 2017rako beste euskal hiriburuetan antzezpenak adostuta dituena.

Bitartekaritzaren haria

Egilea: Ander Elorza, Komunikazio arduraduna

Haur baten adierazpen artistikoak beti sortu dit halako lilura berezi bat, hipnosi moduko bat. Teatro Paraiso Antzerkiarekin elkarlanean nabilenetik, maiz begiratu ahal izan diot haurrari nire kamararen bestekaldetik. Marraztean estropozu egiten duten eskuak, emozioen mapa bilakatzen diren aurpegiak… Kooperarock proiektuaren bideo dokumentazioa egiteko aukera luzatu zidatenean, plazer txiki hauei jarraipena emateko aukera ere bazen niretzat. Baina gozamen horri hari txiki askoz osatutako mataza haundi honen parte izatea gehitu diot.

Lehenego atal honetan, “artea eta kooperazioa” izenburupean, proiektuaren bitartekaritza-taldeak, Euskal Herriko 4 ikastolatan garatutako esperientzia kontatzen da. (Arberoa ikastola – Iparralde, Amara Berri – Donostia, San Prudencio – Gasteiz, Kirikiño ikastola – Bilbo). Ezin ahaztu Irudikate Rec-eko lagunek egindako ekarpena ikusentzunezko lan hau gauzatzeko.

Bigarren atalean, Arizmendi ikastolan garatutako bitartekaritza esperientzia irakaslegoaren hitzetan, eta Kooperarock antzezlanaren nondik-norakoak ekarriko ditugu.

 

Entzuteak eraldatu egiten du

Egilea: Moisés Mato, aktorea eta antzerki zuzendaria

Sorkuntzarako eta esperimentaziorako sentikortasunez pentsatutako esparru batean, pertsona-talde batekin elkartzeko aukera izan nuen. Arte-hizkuntzen arteko lankidetzari buruz hausnartzen ari ziren, bitartekaritzan interesa agertzen, eta kultura-balio nabarmenak sustatzen jarraitzeko aukera berriak aztertzen. Horiek guztiak premisa interesgarriak dira Entzutearen Antzerkiarentzat.

Moisés Mato-k KunArte-n eman zigun tailerra

“Entzutea jarduera zinez eraldatzailea da”. Baieztapen horretatik abiatu eta geure gorputzaren motorrak esploratzen ditugu. Haietan, errealitatea, besteak eta gure beharra dutenak besarkatzeko aukerak aurkitzen ditugu. Harrigarriro, gure gorputzaren motorretatik, genero dramatikorik esanguratsuenen jatorria ondorioztatu ahal izan genuen. Hauek dira genero horiek: Pailazoak, tragedia, komedia, dantza eta mimoa. Haietako bakoitza gorputzaren atal bati dago lotuta, baina baita ideia indartsu bati ere: Inozentzia, transzendentzia, instintu primarioak, erritualizatzeko eta sinbolizatzeko ahalmena. Gure gorputzak hizkuntzen eta topaketa-aukeren mapa bat eta, aldi berean, katalogo bat eskaintzen dizkigu.

Lankidetzak gure gogo osoa eskatzen du. Ez da erakustoki aurrerakoi hutsaletarako ideia bat. Gizadiaren historian eta gure kulturaren historian sustraitutako jarduera bat da. Bizirauteko borroka proposatzen duen sistema suntsitzaile honen ordezko bat benetan sortzeko aukera da. Sistema horren aurrean, sen onik oinarrizkoenak, indarkeriarik gabeko askapenaren historiak eta baita ere geure gorputzak askoz oihu zuhurrago bat dakarte eurekin: Existentziarako lankidetza.

Geure historiako protagonistak izateko beharraz hausnartu genuen, eta gure lana taktika paternalistetara edo gerrilla-taktiketara bideratu dezaketen arrisku saihestezinen jakinaren gainean ipintzen gaituzten seinaleei adi egoteko beharraz.

Tailerraren, elkar ikutzeari beldurra kentzen

Bide luzea geratzen zaigu. Sormena eta irudimena oso indar handiko tresnak dira, zubiak eraikitzeko, aukerak argiztatzeko, hormak eraisteko… abentura zoragarrian. Entzuten eta ulertzen lagunduko digun metodologia batean oinarrituta prestatu beharra dago. Entzutearen Antzerkia bide horretan doa, eta handik, esker oneko sentitzen da Kooperarock-en bidez pausoak ematen saiatzen diren lagunekiko.

Moisés Mato, Entzutearen Antzerkia

http://www.salametaforas.com